บทที่  10

ความปลอดภัยทางคอมพิวเตอร์

องค์ประกอบของความมั่นคงปลอดภัยของสารสนเทศ

            ความปลอดภัยขอวสารสนเทศมีองค์ประกอบ 3 ประการ ได้แก่ 

           1.  ความลับ  ( Confidentiality )

ในทางคอมพิวเตอร์หมายถึงการรับรองว่าจะมีการเก็บข้อมูลไว้เป็นความลับและผู้ที่มีสิทธิเท่านั้นจึงจะเข้าถึงข้อมูลนั้นได้ เนื่องจากข้อมูลบางอย่างในองค์กรมีความสำคัญและไม่สามารถเปิดเผยต่อบุคคลภายนอกองค์กรได้ ช่วยลดความเสี่ยงจากการถูกคุกคามของระบบ ถือเป็นการปกป้องความมั่นคงปลอดภัยของระบบและตัวองค์กรเอง

2.   ความถูกต้องสมบูรณ์ ( Integrity )

การปกป้องสารสนเทศให้มีความถูกต้องสมบูรณ์มีความสำคัญและจำเป็น เพราะมีผลต่อความน่าเชื่อถือของสารสนเทศ มาตรการควบคุมความปลอดภัยของสารสนเทศจะต้องมีกลไกตรวจสอบสิทธิ์ การอนุญาตให้เปลี่ยนแปลงหรือแก้ไข้ข้อมูลหรือกระทำใด ๆ ที่ส่งผลให้ข้อมูลคงความถูกต้องและครบถ้วนสมบูรณ์ตามความเป็นจริง

          3.  ความพร้อมใช้งาน ( Availability )

การกระทำให้ระบบสารสนเทศสามารถตอบสนองความต้องของผู้ใช้งานที่มีสิทธิ์เข้าถึงระบบได้เทื่อต้องการ

ภัยคุกคามและช่องโหว่

            ภัยคุกคามคือสาเหตุของสถานการณ์ที่ไม่พึงประสงค์ซึ่งก่อให้เกิดผลเสียต่อระบบคอมพิวเตอร์หรือองค์กร และเป็นอุปสรรคในการให้บริการ โดยอาจเกิดจากมนุษย์ ภัยธรรมชาติ รวมถึงปัจจัยอื่น ซึ่งมีแนวโน้มทำให้เกิดความเสียหาย

            ช่องโหว่ คือ จุดอ่อนของทรัพย์สินที่ถูกภัยคุกคามใช้เป็นช่องทางในการโจมตี ทำให้เกิดผลกระทบหรือความเสียหายภัยคุกคามจะใช้ประโยชน์จากช่องโหว่ต่าง ๆ โจมตีระบบคอมพิวเตอร์

โปรแกรมประสงค์ร้าย

            มัลแวร์ หรือ Malicious software คือ ซอฟแวร์ที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อแอบเข้าสู่ระบบคอมพิวเตอร์โดยที่ผู้ใช้ไม่อนุญาต มัลแวร์มีหลายชนิด ได้แก่ ไวรัสคอมพิวเตอร์ หนอน โทรจัน สปายแวร์ และซอฟแวร์อื่น ๆ ที่เป็นอันตราย

            ไวรัส (Virus ) เป็นโปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่สามารถทำสำเนาของตัวเองเพื่อเผยแพร่ออกไปโดยการสอดแทรกตัวสำเนาไปในรหัสคอมพิวเตอร์

            หนอน ( Worm ) เป็นรูปแบบหนึ่งของไวรัส มีความสามารถในการทำลายระบบในเครื่องคอมพิวเตอร์สูงที่สุดในบรรดาไวรัสทั้งหมด สามารถกระจายตัวได้รวดเร็ว ผ่านทางระบบอินเทอร์เน็ต

ม้าโทรจัน ( Trojan ) คือโปรแกรมจำพวกหนึ่งที่ออกแบบมาเพื่อแอบแฝงกระทำการบางอย่างในเครื่องของเราจากผู้ที่ไม่หวังดีการติดตั้งนั้นไม่เหมือนไวรัสกับหนอนแต่มันจะถูกแนบมากับ อีการ์ด อีเมล หรือโปรแกรมที่มีให้โหลดบนอินเทอร์

สปายแวร์ ( Spyware ) คือ ประเถทโปรแกมที่บันทึกการกระทำของผู้ใช้คอมพิวเตอร์โปรแกรมขะแอบดักข้อมูลนั้นบางโปรแกรมอาจบันทึกว่าผู้ใช้พิมพ์อะไรบ้างเพื่อพยายามค้นหารหัสผ่าน หรือหมายเลขบัตรเครดิต

โปรแกรมป้องกันและกำจัดการคุกคาม ( Anti malware software )

            แอนติไวรัส/แอนติสปายแวร์ เป็นโปรแกรมที่สร้างขึ้นเพื่อป้องกันและกำจัดโปรแกรมคุกคามทางคอมพิวเตอร์หรือมัลแวร์ จากผู้ที่ไม่หวังดีทางอินเทอร์เน็ตโปรแกรมป้องกันไวรัสมี 2 แบบใหญ่ ๆ คือ

          -   แอนดิไวรัส เป็นโปรแกรมป้องกันไวรัสทั่วไปจะค้นหาลำทำลายไวรัสในคอมพิวเตอร์ของเรา

          -   แอนติสปายแวร์ เป็นโปรแกรมป้องกันการถูกโจรกรรมข้อมูล จากไวรัสสสปายแวร์และจากแฮ็คเกอร์ รวมถึงกำจัด Ads ware ซึ่งเป็นป๊อปอัพโฆษณาอีกด้วย

เทคโนโลยีด้านความปลอดภัย

ไฟร์วอลล์ คือ ซอฟแวร์หรือฮาร์ดแวร์ในระบบเครือข่าย หน้าที่ของไฟร์วอลล์ คือเป็นตัวกรอกข้อมูลสื่อสารระหว่างเขตที่เชื่อถือต่างกัน

วิทยาการเข้ารหัสลับ ( Cryptography / cryptology ) คือวิชาเกี่ยวกับการเข้ารหัสลับคือคือการแปลงข้อความปกติให้กลายเป็นข้อความรับโดยข้อความรับคือข้อความที่ผู้อื่นนอกเหนือจากผู้สนทนาที่ต้องการ ไม่สามารถเข้าใจได้

ระบบการเข้ารหัสข้อมูล (Cryptography ) หมายถึงวิธีการที่ทำการเปลี่ยนแปลงข้อมูลเพื่อไม่ให้สามารถแปลความได้จากบุคคลที่เราไม่ต้องการให้เข้าใจข้อมูลส่วนการถอดรหัสข้อมูลหมายถึงวิธีการที่ทำให้การเปลี่ยนแปลงข้อมูลที่ได้จากการเปลี่ยนแปลงรหัสข้อมูลเป็นข้อมูลก่อนที่จะถูกทำการเข้ารหัสการที่จะทำให้ข้อมูลเป็นความลับจุดหลักคือต้องไม่ให้ข้อมูลความลับนี้ถูกอ่านโดยบุคคลอื่นแต่ให้ถูกอ่านได้โดยบุคคลที่เราต้องการให้อ่านเท่านั้น     

ความต้องการของเทคโนโลยีการเข้ารหัสข้อมูล

            การระบุตัวบุคคลได้

            รักษาความลับ

            การรักษาความถูกต้องสมบูรณ์

            การป้องกันและปฏิเสธความรับผิดชอบ

ข้อแนะนำพื้นฐานในการกำหนดรหัสผ่านที่ปลอดภัย

1. การกำหนดรหัสผ่านให้มีความยาวอย่างน้อย 8 ตัวอักษร

1.1  อักษรตัวพิมพ์เล็ก

1.2   อักษรตัวพิมพ์ใหญ่

1.3  ตัวเลข

1.4  สัญลักษณ์

1.5  อักษรแบบยูนิโค้ด

2. รหัสผ่านไม่ควรที่จะประกอบด้วยตัวอักษรที่มีอยู่ในชื่อ เกินกว่า 3 ตัวอักษร

เพื่อให้มีความปลอดภัยเพิ่มขึ้นควรทำการเปลี่ยนรหัสผ่านเป็นประจำอย่างน้อยทุก 42 วัน

 3. ไม่ควรใช้รหัสผ่านซ้ำกับรหัสผ่านที่เคยใช้มาแล้ว

อย่าเขียนรหัสผ่านบนกระดาษโดยเด็ดขาด

สิ่งที่ควรทำในการเลือกรหัสผ่าน

      -           กำหนดรหัสผ่านโดยให้ประกอบด้วยตัวอักษร สัญลักษณ์ และตัวเลข ซึ่งง่ายในการจดจำของท่านแต่ยากในการเดาของคนอื่น

      -           กำหนดรหัสผ่านให้สามารถอ่านเป็นคำพูดได้ง่ายในการจดจำของท่าน

      -           การกำหนดรหัสผ่านโดยใช้วลีที่ท่านชอบหหรือพูดบ่อย ๆ โดยอย่าลืมเพื่มตัวเลขหรืออักขระพิเศษเข้าไปด้วย

      -           กำหนดรหัสผ่านโดยใช้สิ่งของ 2 อย่างมารวมกัน