บทที่11

การยศาสตร์( Ergonomics )

ความหมายของ การยศาสตร์

            การยศาสตร์ ( Ergonomics ) แปลได้ว่ากฎของงานซึ่งเป็นศาสตร์หรือวิชาการที่เป็นการปรับเปลี่ยนสภาพงานให้เหมาะสมกับผู้ปฏิบัติงานหรือเป็นการปรับกรุงสภาพการทำงานอย่างเป็นระบบส่วนประกอบในการทำงานประกอบด้วย

                         1.   มนุษย์

                                         2.    Interation ในการทำงาน

                                      3.    สภาวะแวดล้อมในการทำงานได้แก่แง สี เสียง

ปัจจัยภายนอกที่เกี่ยวกับกับการยศาสตร์

                        1.   สภาพแวดล้อมทั่วไป เช่น เสียงแสง

                        2.   สภาพแวดล้อมในการทำงาน

                        3.   จิตทยาสังคม

                       4.  ร่างกาย

ปัญหาสุขภาพและการดูแลสุขภาพของผู้ปฏิบัติงานกับคอมพิวเตอร์ความล้าทางสายตา

มีปัจจัยที่ทำให้เกิดปัญหาได้ดังนี้                        

          1.    ความผิคปกติของผิวตา ได้แก่ นัยน์ตาแห้งไร้ความชุ่มชื้นเกิดได้จาก สิ่งแวดล้อมในที่ทำงาน  การกระพริบตาที่ลดลง พื้นที่ลูกตา การใส่คอนแท็คเลนส

          2.  การปรับโฟกัส  เกิดได้จาก  แสงหลอดไฟและแสงจ้า, การกระพริบของหน้าจอ, ขนาดของตัวหนังสือ,

          3.  การจัดวางคอมพิวเตอร์  เกิดได้จาก  ระยะห่างตากับจอภาพ, มุมของตากับจอภาพ

มีแนวทางในการแก้ไขดังนี้

          1.  สถานที่ทำงาน

- ควรใช้จอแบนหรือจอ LCD

- เลือกจอภาพที่มีค่า Refresh Rate สูง

- เลือกใช้ตัวอักษรเข้มบนพื้นจอสีอ่อน

- ปรับความสว่างและความแตกต่างของสีให้สามารถมองเห็นภาพได้คมชัดและ- - สบายตามากที่สุด

- ควรจัดวางจอภาพให้มีระยะห่างจากตา 60 เซนติเมตร

- ขอบบนสุดควรอยู่ในระดับสายตา

- ควรวางคีย์บอร์ดอยู่ในระดับต่ำกว่าจอโดยให้ข้อมือและแขนขนานไปกับพื้น

- โต๊ะควรควรสูงพอสำหรับมีที่ว่างให้เขาไม่ติดโต๊ะ

                                     2.   แสงไฟไม่ควรอยู่ทางด้านหน้าหรือด้านหลังควรมาจากทางด้านข้างของจอภาพ

                                    3.   การพักสายตา

                4.   การปรับพฤติกรรมการใช้สายตา

                5.   การใช้น้ำตาเทียม

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคกล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรัง

     -  ท่านั่งทำงานไม่เหมาะสม

     -  ลักษณะงานที่ทำให้กล้ามเนื้อเกร็งตัวต่อเนื่องนาน ๆ

                                   -  กล้ามเนื้อมีการทำงานมากเกินไป

                                  - ขาดการออกกำลังกายอย่างถูกต้อง

อาการที่แสดงของโรคกล้ามเนื้อ

           -           มีอาการปวดร้าวลึก ๆ โดยปวดตลอดเวลา

           -         ความรุนแรงมีได้ตั้งแต่การเมื่อยล้าจนไปถึงปวดทรมาน

           -          อาจมีอาการชามือและขาร่วมด้วย

           -           มีอาการผิดปกติของโครงสร้างร่างกายเช่นไหล่สูงต่ำไม่เท่ากัน

แนวทางรักษา

           -           การใช้ความร้อน

           -          การยืดกล้ามเนื้อ

โรคปวดหลังส่วนล่าง ( Low Back Pain )

สาเหตุของอาการปวดหลัง

                       -          กล้ามเนื้อหลังอักเสบเฉียบพลันและเรื้อรัง

                       -          หมอนรองกระดูกสันหลังกดทับรากประสาท

                       -          ข้อต่อกระดูกสันหลังเสื่อม

                       -          ช่องกระดูกสันหลังตีบแคบ

                       -           ความไม่มั่นคงของข้อต่อ

Ergonomics tips เคล็ดลับป้องกันโรคจากคอมพิวเตอร์

การปรับแต่งสภาพแวดล้อมให้เหมาะสม
คีย์บอร์ด

-         ควรปล่อยข้อมือให้อยู่ในลักษณะเป็นธรรมชาติอย่างอขึ้นหรืองอลงขณะที่พิมพ์

-         ต้องมั่นใจว่าข้อศอกอยู่ในมุมที่เปิด 90 องศา

-         ตำแหน่งที่นั่งต้องอยู่ตรงกลางของคีย์บอร์ดอย่าเอียงไปทางซ้ายหรือขวา

-         พยายามอย่าวางมือไว้บนที่รองแขนอาจใช้ตอนเวลาพักจริง ๆ

-         หาโปรแกรมพิมพ์ด้วยเสียงมาใช้จะได้ไม่ต้องเมื่อย

เคล็ดลับสำหรับการใช้จอภาพ

-         ปฏิบัติตามหลัก 20:20:20 คือ เบรกสัก 20 วินาที หลังจากทำงาน 20 นาที และมองไกล 20 ฟุต

-         หมั่นทำความสะอาดหน้าจอ

เก้าอี้

-         เก้าอี้ควรจะปรับระดับความสูงควรนั่งพิงพนักให้เต็มไม่ควรนั่งงอตัว

-         เบาะเก้าอี้ไม่ควรแหงนขึ้นหรือแหงนลงควรจะขนานกับพื้นควรนั่งให้เป็นมุม 90 องศา

แสง ( Lighting )

-         ควรใช้โคมไฟที่มีแสงสีขาวมีแสงสว่างเพียงพอต่อการมองเห็น

-         ตำแหน่งของไฟนั้นสามารถปรับขึ้นและลงได้

-         ควรติดผ้าม่านเพื่อป้องกันแสงจากภายนอก

-         หลอดไฟควรมีแสงสว่างในโทนเดียวกัน

-         ไม่ควรทาสีผนังที่ฉูดฉาดเกินไป